De mooiste tijd van het jaar komt er weer aan; de tuin zal de komende weken op zijn mooist zijn. Veel frisgroene planten met heel veel prachtige bloei.
Vergeten groente
De Brave hendrik (Blitum bonus-henricus, Chenopodium bonus-henricus) heeft wel de frisgroene bladeren maar bepaald niet een tot de verbeelding sprekende bloei. De soort werd in 1753 beschreven door Carl Linnaeus als Chenopodium bonus-henricus, maar uit moleculair genetisch onderzoek in 2012 bleek dat het niet echt tot dit geslacht behoort. Het lijkt nauwer verwant te zijn aan de spinazieachtigen. De brave hendrik is een vaste plant en werd vroeger veel als groente geteeld. Tegenwoordig bijna niet meer en het behoort daarmee tot de vergeten groenten.
De Brave hendrik in onze tuin.
Poor-man’s asparagus
De bladeren bevatten veel mineralen waaronder ijzer en kunnen als spinazie gegeten worden. De malse scheuten kunnen, als de plant in het voorjaar aangeaard of onder bleekpotten gezet wordt, in de zomermaanden geoogst worden en als asperge gegeten worden. In het Engels wordt het daarom ook wel poor-man’s asparagus genoemd. In Duitsland wordt het ook wel Fette Henne genoemd omdat de zaden gebruikt worden voor het vetmesten van kippen.
Hendrik IV
Brave hendrik is genoemd naar Hendrik IV (1553-1610). Hij was koning van Navarra (als Hendrik III) van 1572 tot 1610 en koning van Frankrijk van 1589 tot 1610. Hendrik werd katholiek gedoopt, maar bekeerde zich tot het protestantisme. Hij erfde de troon van Navarra in 1572 toen zijn moeder stierf. Als Franse prins besteeg hij, door zijn afstamming van Lodewijk IX van Frankrijk, de troon van Frankrijk in 1589 na de dood van zijn kinderloze neef Hendrik III. Hendrik IV staat bekend als een kundige koning die veel aandacht besteedde aan de welvaart van zijn onderdanen. In Frankrijk wordt hij Henri le Grand en Le bon roi Henri genoemd. Als pragmatisch politicus toonde hij een ongebruikelijke religieuze tolerantie voor die tijd. Hij vaardigde in 1598 het Edict van Nantes uit, waardoor de religieuze vrijheden van de protestanten werden gegarandeerd en zo de Hugenotenoorlogen werden beëindigd.
Laxerend
Rembertus Dodonaeus prees de Brave hendrik vooral om zijn laxerende werking en wondhelende eigenschappen. Hij schreef in zijn Cruijdeboeck uit 1554:
Goede heyndrick in spijse oft pottagie gebruyckt maeckt den buyck saecht ende doet camerganck hebben. Goeden heyndrick gruen ghestooten suyvert die oude sweeringhen ende gheneest die versche wonden daer op gheleyt ende sijn in die selve eenighe ghewormten die doet hy sterven ende uutvallen.
Nico Rookmaker
18 mei 2024
Bronnen
- Wikipedia
- leesmaar.nl
